Một nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra rằng phần lớn thanh thiếu niên trên toàn thế giới đang duy trì những thói quen sống không lành mạnh, làm tăng nguy cơ đột quỵ và các bệnh mạn tính khác. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Nutrients đã khảo sát hơn 293.000 thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi tại 73 quốc gia thuộc 5 khu vực châu Mỹ, Tây Thái Bình Dương, Đông Địa Trung Hải, châu Phi và Đông Nam Á.
Kết quả nghiên cứu cho thấy có khoảng 90% thanh niên có lối sống nguy cơ cao. Cụ thể, 85% không đạt mức vận động thể chất tối thiểu, 80% không ăn đủ lượng trái cây và rau quả khuyến nghị, 50% tiêu thụ thức ăn nhanh thường xuyên, 39% tiêu thụ quá nhiều nước ngọt và đồ uống có đường, và 32% dành thời gian quá lâu trước màn hình mỗi ngày.
Tổng cộng, hơn 92,5% thanh thiếu niên có từ hai hành vi không lành mạnh trở lên. Điều này góp phần thúc đẩy các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, béo phì, kháng insulin, mỡ máu cao, tất cả đều là tiền đề của đột quỵ sớm và các bệnh lý tim mạch.
Tiến sĩ Ming Li, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Tuổi thiếu niên là giai đoạn nền tảng cho sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, sự tiện lợi của đồ ăn nhanh, thói quen ít vận động và việc dành hàng giờ dán mắt vào điện thoại hay máy tính đang khiến các em ngày càng rời xa lối sống lành mạnh”.
Những hành vi này không chỉ dừng ở đột quỵ mà còn gồm các bệnh tim mạch, tiểu đường tuýp 2, béo phì, hội chứng chuyển hóa, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính), một số loại ung thư liên quan đến béo phì và chế độ ăn uống.
Lối sống không lành mạnh chiếm tới 70% nguyên nhân gây bệnh, trong khi yếu tố di truyền chỉ chiếm khoảng 30%. Điều này chứng minh rằng chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa bệnh tật bằng cách điều chỉnh hành vi sống hàng ngày.
Để phòng ngừa bệnh lý mạn tính, cần tăng cường vận động, ăn uống lành mạnh, hạn chế thời gian trước màn hình, ngủ đủ giấc và không hút thuốc, hạn chế rượu bia. Bằng cách thay đổi những thói quen nhỏ trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính và đột quỵ.
Như vậy, việc nhận thức được tầm quan trọng của lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh tật là rất cần thiết. Đặc biệt, phụ huynh và các cơ sở giáo dục cần đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục và hướng dẫn thanh thiếu niên về cách duy trì lối sống khỏe mạnh.
