Đuối nước – một tai họa không thể đoán trước đang cướp đi tính mạng của hàng nghìn trẻ em Việt Nam mỗi năm. Theo thống kê của Bộ Y tế, gần 2.000 trẻ từ 5 đến 14 tuổi tử vong do đuối nước hàng năm, chiếm khoảng 50% số ca tử vong do tai nạn thương tích ở lứa tuổi này. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng xác nhận đuối nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em từ 5 đến 14 tuổi tại Việt Nam.
Con số 300.000 ca tử vong do đuối nước trên toàn cầu vào năm 2021, phần lớn là trẻ em và thanh thiếu niên tại các nước thu nhập thấp và trung bình, là một lời cảnh báo đáng lo ngại. Tại Việt Nam, mặc dù tỷ lệ đuối nước trẻ em đang giảm, nhưng vẫn thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ cao nhất khu vực Tây Thái Bình Dương. Đáng chú ý, 76,6% ca tử vong xảy ra tại cộng đồng, 22,4% tại gia đình, và chỉ 1% trong khuôn viên trường học.
Nhân Ngày Thế giới Phòng, chống đuối nước (25-7), Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế), WHO và Tổ chức Chiến dịch vì trẻ em không thuốc lá (CTFK) đã phát động chiến dịch truyền thông toàn quốc với chủ đề ‘Cùng hành động để không còn trẻ em bị đuối nước’. Chiến dịch này kêu gọi các cấp chính quyền, phụ huynh và toàn xã hội cùng chung tay phòng, chống tai nạn đuối nước ở trẻ em, thông qua việc tăng cường giáo dục kỹ năng an toàn nước, mở rộng dạy bơi trong trường học và cộng đồng, truyền thông nâng cao nhận thức, đẩy mạnh phối hợp liên ngành và huy động nguồn lực đầu tư.
Ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em, cho biết: ‘Mỗi ca tử vong là một bi kịch có thể phòng tránh. Chúng tôi kêu gọi cha mẹ, nhà trường và cộng đồng cùng hành động, nhất là ở vùng nông thôn, nơi có nhiều ao, hồ, sông, suối’. Tại Hà Nội, trong ba năm gần đây, mỗi năm vẫn ghi nhận 15-20 ca trẻ em đuối nước, chủ yếu vào dịp hè, tại các khu vực không có rào chắn như ao hồ, sông ngòi, kênh mương.
Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, bà Angela Pratt, nhấn mạnh cần mở rộng quy mô các chương trình can thiệp hiệu quả nhằm giảm thiểu nguy cơ và xây dựng môi trường sống an toàn hơn cho trẻ em. Một trong những mô hình hiệu quả là Chương trình phòng, chống đuối nước tại 12 tỉnh có tỷ lệ tử vong cao, do Cục Bà mẹ và Trẻ em phối hợp cùng CTFK thực hiện, với sự tài trợ của Quỹ từ thiện Bloomberg. Sau 7 năm triển khai, chương trình đã dạy bơi an toàn cho hơn 52.000 trẻ, trang bị kỹ năng an toàn nước cho hơn 52.200 em và đào tạo hơn 1.000 giảng viên bơi có chứng chỉ.
Nghiên cứu của Trường Đại học Y tế Công cộng cho thấy tại các tỉnh triển khai chương trình, tỷ lệ tử vong do đuối nước giảm trung bình 16%. Đây là minh chứng cho thấy rằng, với sự chung tay của các cấp chính quyền, phụ huynh và toàn xã hội, chúng ta có thể giảm thiểu số ca tử vong do đuối nước ở trẻ em.
Để phòng, chống đuối nước hiệu quả, cần tuyên truyền rộng rãi về cách nhận biết và phòng tránh nguy cơ đuối nước. Đồng thời, nên tăng cường dạy bơi an toàn trong các trường học và cộng đồng. Phụ huynh cần giáo dục con em mình về kỹ năng an toàn nước và luôn giám sát các hoạt động của trẻ ở những khu vực có nước.
Có thể thấy, công tác phòng, chống đuối nước trẻ em cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, gia đình và cộng đồng. Chúng ta cần hành động ngay từ bây giờ để xây dựng môi trường sống an toàn, giúp trẻ em phát triển khỏe mạnh và tránh xa những tai họa không đáng có.
Để biết thêm thông tin về cách phòng, chống đuối nước, vui lòng truy cập https://www.who.int/ hoặc liên hệ với Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) để được tư vấn cụ thể.
