Lưu Trọng Lư là một trong những cái tên tiêu biểu của phong trào Thơ mới trong lịch sử văn học Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực thơ ca, ông còn để lại dấu ấn đáng kể trong văn xuôi và sân khấu, khẳng định sự đa tài và khả năng sáng tạo của mình.
Sự nghiệp văn học của Lưu Trọng Lư bắt đầu từ năm 1933 khi ông cho ra mắt tập truyện Người Sơn nhân, đánh dấu sự khởi đầu của một cây bút đa tài. Trong khoảng thời gian từ 1933 đến 1941, ông liên tục xuất bản 14 cuốn sách, bao gồm tiểu thuyết, truyện vừa và truyện ngắn. Những tác phẩm này được xuất bản bởi Nhà xuất bản Tân Dân, dưới sự điều hành của ông chủ Vũ Đình Long. Một số tác phẩm tiêu biểu của ông trong giai đoạn này có thể kể đến như Huyền Không động (1935), Cô Nguyệt (1937), Con đười ươi (1938), Từ thiên đường đến địa ngục (1938), Nàng công chúa Huế (1938), Huế – một buổi chiều (1938), Một người đau khổ (1939), Cô gái tân thời (1939), Chạy loạn (1939), Một tháng với ma (1940), Chiếc cáng xanh (1941), Cô Nhung (1941), Khói lam chiều (1941).
Tập truyện Người Sơn nhân đã gây được sự chú ý khi ra mắt với lời giới thiệu của nhà phê bình Hoài Thanh. Phan Khôi đã có những lời khen ngợi cao độ về tập truyện này, cho rằng nó đánh dấu một bước tiến quan trọng trong văn nghệ Việt Nam. Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà phê bình đều đồng tình với quan điểm này. Vũ Ngọc Phan, trong tác phẩm Nhà văn hiện đại, đã không hoàn toàn đồng ý với Phan Khôi, mặc dù ông vẫn đánh giá Người Sơn nhân là một tập truyện khá hơn cả trong sự nghiệp văn xuôi của Lưu Trọng Lư.
Đến sau này, trong hồi ký Nửa đêm sực tỉnh (1989), Lưu Trọng Lư đã có những nhận xét khách quan và tỉnh táo về mình. Ông thừa nhận sự kém cỏi của mình và cho rằng Người Sơn nhân là một sự bế tắc dầy đặc của tâm hồn ông.
Mặc dù có những đóng góp đáng kể cho văn học Việt Nam, Lưu Trọng Lư gần như bị “quên” trong khu vực văn xuôi. Có lẽ lý do nằm ở vị thế và đóng góp của ông cho phong trào Thơ mới. Cùng với Thế Lữ, ông là người khai mở phong trào này, cả bằng thơ và bằng lý luận.
Trong sáng tác, Lưu Trọng Lư đã có những đóng góp đáng kể. Bên cạnh bài Tình già của Phan Khôi, ông đã có hai bài thơ được đăng trên Phụ nữ tân văn, dưới bút danh Liên Hương và Thanh Tâm. Bài thơ Vắng khách thơ, sau đổi là Xuân về của Thanh Tâm, cũng có giá trị mở đầu cho phong trào Thơ mới.
Tóm lại, Lưu Trọng Lư là một cây bút đa tài của văn học Việt Nam, với những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực thơ, văn xuôi và sân khấu. Mặc dù ông có những hạn chế trong sự nghiệp văn xuôi của mình, nhưng ông vẫn là một trong những cái tên tiêu biểu của văn học Việt Nam.
