Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào ngày 22-6, dự kiến có hiệu lực từ ngày 31-12-2026. Lý do đằng sau quyết định này được ông Trump đưa ra là UNESCO theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” mà ông đang倡导.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ thực hiện động thái rút khỏi UNESCO. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, quyết định tương tự cũng đã được đưa ra, nhưng sau đó bị đảo ngược dưới thời Tổng thống Joe Biden. Lần này, với việc công bố rút khỏi tổ chức, ông Trump một lần nữa khẳng định cam kết của mình với chính sách ưu tiên lợi ích của Mỹ.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích rằng quyết định rút khỏi UNESCO được ông Trump đưa ra do tổ chức này được cho là ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mang tính chia rẽ. Theo bà Kelly, những giá trị này không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn, và do đó, việc ở lại UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh rằng việc tiếp tục là thành viên của UNESCO không mang lại lợi ích cho Mỹ. Cơ quan này cho rằng UNESCO đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và các chương trình nghị sự với màu sắc ý thức hệ trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ của ông Trump.
Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định của ông Trump. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng quyết định này đã được lường trước và UNESCO đã chuẩn bị cho tình huống này. UNESCO đã đa dạng hóa nguồn tài trợ và hiện tại, Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% ngân sách của tổ chức.
Dù vậy, UNESCO cũng cho biết rằng việc Mỹ rút khỏi tổ chức này sẽ ảnh hưởng nhất định đến một số chương trình do Washington tài trợ. Sự vắng mặt của Mỹ có thể tạo ra một số thách thức cho tổ chức trong việc thực hiện các dự án và hoạt động của mình.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng về quyết định của ông Trump. Ông viết trên mạng xã hội X rằng: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”. Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.
Với quyết định rút khỏi UNESCO, Mỹ một lần nữa thể hiện quan điểm của mình về các tổ chức quốc tế và chính sách đối ngoại. Trong khi đó, các thành viên còn lại của UNESCO tiếp tục khẳng định cam kết của mình đối với các giá trị và mục tiêu của tổ chức.
