Một bộ phim tài liệu gần đây có tựa đề ‘Life After’ do nhà làm phim Reid Davenport thực hiện đã đặt ra những câu hỏi quan trọng về hỗ trợ y tế trong cái chết (medical aid in dying – MAiD) và quyền tự chủ cá nhân, đặc biệt là đối với những người bị khuyết tật. Bộ phim tập trung vào trường hợp của Elizabeth Bouvia, một phụ nữ bị mắc chứng bại não nặng vào năm 1983, và cuộc đấu tranh của cô để có quyền tự quyết định về cuộc sống và cái chết của mình.

Elizabeth Bouvia đã trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận toàn quốc về ‘quyền được chết’ và những khó khăn mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp. Bouvia đã tìm kiếm quyền hợp pháp để được ‘chết đói’ do không có đủ nguồn lực và chăm sóc cần thiết để sống một cách có ý nghĩa. Mặc dù còn trẻ, Bouvia đã đưa ra một lập luận mạnh mẽ về việc xã hội không cung cấp cho cô những gì cần thiết để sống một cuộc sống trọn vẹn.

Cuộc chiến pháp lý của Bouvia đã trở thành một bước ngoặt trong phong trào đòi quyền được chết. Tuy nhiên, cuối cùng, nhà nước đã đứng về phía bệnh viện, trích dẫn nghĩa vụ đạo đức của mình là ‘trước tiên không gây hại.’ Trường hợp của Bouvia đã làm nổi bật những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống, sự kỳ thị người khuyết tật và những định kiến xã hội mà người khuyết tật phải đối mặt.

Reid Davenport, người cũng bị bại não, cùng với nhà sản xuất Colleen Cassingham, đã thực hiện ‘Life After’ để khám phá bối cảnh hiện tại của MAiD và những tác động lớn của việc mở rộng các chính sách này ở Canada, nơi cho phép hầu như bất kỳ ai khuyết tật đều có thể nộp đơn xin trợ tử. Bộ phim là một diễn đàn cho những tiếng nói đa dạng, làm sáng tỏ những góc nhìn đa chiều xoay quanh vấn đề phức tạp này.

Bộ phim ‘Life After’ cũng đề cập đến nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi xã hội, ưu tiên việc chăm sóc, nuôi dưỡng các mối quan hệ bền chặt và coi trọng sự phụ thuộc lẫn nhau, thay vì coi cái chết như một giải pháp cho những thất bại mang tính hệ thống. Davenport và Cassingham nhấn mạnh rằng người xem cần xem xét không chỉ quyền được chết, mà còn cả quyền cơ bản được sống trong phẩm giá, sự hỗ trợ và chăm sóc.

Cuối cùng, ‘Life After’ là một hành trình tìm hiểu về những tác động đạo đức, xã hội và nhân văn của việc mở rộng hỗ trợ y tế trong việc chết, đặc biệt đối với cộng đồng người khuyết tật. Bộ phim kêu gọi người xem suy ngẫm về những vấn đề liên quan đến quyền tự chủ cá nhân, hỗ trợ y tế và chất lượng cuộc sống cho người khuyết tật, qua đó góp phần xây dựng một xã hội công bằng và nhân đạo hơn.

Bệnh viện Da liễu Nghệ An đang gặp phải nhiều khó khăn và vướng mắc trong quá trình hoạt động, mặc dù đã được thành lập từ năm 2019 trên cơ sở nâng cấp Trung tâm chống Phong – Da liễu. Một trong những khó khăn lớn nhất mà bệnh viện đang đối mặt là chưa triển khai điều trị nội trú và ký kết hợp đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do thiếu nhân lực, trang thiết bị và nguồn thu không đủ bù đắp chi phí.

Bệnh viện Da liễu Nghệ An hiện có 33 người lao động, tuy nhiên nguồn nhân lực này còn hạn chế về số lượng, đặc biệt là nhân lực điều dưỡng, dược và kế toán. Điều này khiến bệnh viện khó khăn trong việc đáp ứng điều kiện khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế và điều trị nội trú. Trang thiết bị của bệnh viện cũng đã cũ và lạc hậu, một số đã bị hư hỏng nhưng không có kinh phí để sửa chữa.

Tình hình tài chính của bệnh viện cũng rất khó khăn. Từ năm 2022 đến hết tháng 6 năm 2025, kinh phí hoạt động của bệnh viện hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn thu sự nghiệp tại bệnh viện. Ngân sách nhà nước chỉ cấp cho một số kinh phí phục vụ công tác phòng bệnh và sửa chữa nhỏ. Nguồn thu sự nghiệp của bệnh viện chủ yếu từ thu dịch vụ khám, chữa bệnh không thuộc phạm vi thanh toán của quỹ bảo hiểm y tế.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng số lượt bệnh nhân khám bệnh là 18.299 lượt, kết quả thu dịch vụ khám, chữa bệnh là 1,862 tỷ đồng, nhưng bệnh viện còn nợ gần 4,7 tỷ đồng. Tình trạng nợ lương và các khoản phụ cấp kéo dài, bệnh viện đang nợ người lao động hơn 13 tháng lương.

Để giải quyết khó khăn ở Bệnh viện Da liễu Nghệ An, Sở Y tế Nghệ An đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ. Riêng về mặt nhân lực, Sở Y tế đã điều động 9 cán bộ từ các đơn vị trong ngành tham gia hỗ trợ chuyên môn tại bệnh viện. Sở Y tế cũng đã chỉ đạo bệnh viện rà soát lại các nguồn thu, chi, tham mưu lãnh đạo các phương án thu và thực hiện nguồn chi có hiệu quả, đúng quy định.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long đã chỉ đạo Sở Y tế cần chỉ đạo bệnh viện khẩn trương khắc phục các vướng mắc, kịp thời ký kết hợp đồng bảo hiểm y tế với Bảo hiểm xã hội khu vực tỉnh Nghệ An để đảm bảo triển khai hoạt động khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế trong thời gian sớm nhất. Sở Y tế cũng đã yêu cầu bệnh viện xây dựng đề án điều chỉnh giảm quy mô giường bệnh kế hoạch, hình thành các khoa phòng phù hợp với chuyên khoa da liễu, hoàn thiện nhân lực để hình thành nên tổ chẩn đoán hình ảnh và bổ sung danh mục kỹ thuật.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, trong điều kiện bệnh viện không hoạt động hiệu quả và đáp ứng được yêu cầu về tự chủ, ngành Y tế Nghệ An cần sớm tính đến phương án sắp xếp, sáp nhập bệnh viện vào một đơn vị y tế công lập khác theo quy định của Chính phủ về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập. Việc này nhằm đảm bảo hiệu quả và chất lượng trong việc cung cấp dịch vụ y tế cho người dân.

Nhìn chung, Bệnh viện Da liễu Nghệ An đang gặp phải nhiều khó khăn và thách thức trong quá trình hoạt động. Cần có sự hỗ trợ và giải pháp toàn diện từ các cấp chính quyền và ngành y tế để giúp bệnh viện vượt qua khó khăn và hoàn thành nhiệm vụ khám, chữa bệnh cho người dân.