Các nhà khoa học đã phát hiện ra một bí mật ẩn chứa trong suốt 400 năm về cuộc đời của Anne d’Alegre, một nữ quý tộc Pháp từ thế kỷ 17. Qua đời vào năm 1619, bà đã sử dụng dây vàng để giữ răng của mình không bị rơi ra, một chi tiết mà các nhà khảo cổ chỉ có thể khám phá sau khi công nghệ quét hiện đại được áp dụng.

Khám phá này được thực hiện trong một cuộc khai quật khảo cổ tại Château de Laval ở tây bắc nước Pháp vào năm 1988. Thân thể của bà được ướp trong một cỗ quan tài chì, và bộ xương cũng như răng của bà được bảo tồn một cách đáng chú ý. Ban đầu, các nhà khảo cổ đã nhận thấy bà có một bộ răng giả, nhưng họ không có công cụ tiên tiến để phân tích sâu hơn.

Một nhóm các nhà khảo cổ và nha sĩ gần đây đã xác định rằng d’Alegre đã bị bệnh nha chu, dẫn đến tình trạng răng của bà bị lỏng. Quét bằng ‘Chùm tia hình nón’, sử dụng tia X để tạo hình ảnh ba chiều, cho thấy dây vàng đã được sử dụng để giữ và siết chặt một số răng của bà. Ngoài ra, bà còn có một răng giả làm bằng ngà voi của một con voi – không phải là ngà của hà mã, vốn phổ biến vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, công việc nha khoa phức tạp này chỉ làm ‘tệ tình hình hơn’, theo Rozenn Colleter, một nhà khảo cổ tại Viện Nghiên cứu Khảo cổ Phòng ngừa Quốc gia Pháp và là tác giả chính của nghiên cứu. Các dây vàng sẽ cần phải được siết lại nhiều lần trong nhiều năm, làm cho các răng lân cận càng bị mất ổn định hơn, các nhà nghiên cứu cho biết.

Có lẽ d’Alegre đã chịu đựng sự đau đớn này không chỉ vì lý do y tế. Thời đó có áp lực rất lớn đối với phụ nữ quý tộc khi mà vẻ ngoài được coi là có liên quan đến giá trị và thứ hạng trong xã hội. Ambroise Pare, một người cùng thời với d’Alegre, là bác sĩ của một số vị vua Pháp và đã thiết kế các bộ răng giả tương tự, đã tuyên bố rằng ‘nếu một bệnh nhân không có răng, thì lời nói của người đó trở nên thô kệch’, theo lời của Colleter.

Một nụ cười đẹp đặc biệt quan trọng đối với d’Alegre, một ‘nhân vật gây tranh cãi’, hai lần bị विधवा và là một người phụ nữ có vị thế xã hội không tốt, theo Colleter. Bà đã sống qua một thời kỳ đầy biến động trong lịch sử Pháp. Là một người Huguenot, một Kitô hữu cải cách, người đã chiến đấu chống lại người Công giáo trong các Cuộc chiến Tôn giáo Pháp vào cuối thế kỷ 16.

Ở tuổi 21, bà đã विधवा lần đầu tiên và có một con trai nhỏ, Guy XX de Laval. Khi đất nước dấn vào Chiến tranh Tôn giáo lần thứ Tám, d’Alegre và con trai bà đã phải trốn tránh các lực lượng Công giáo trong khi tài sản của họ bị vua tịch thu. Con trai bà sau đó chuyển sang Công giáo và đi chiến đấu ở Hungary, và tử vong trong trận chiến ở tuổi 20.

Sau khi विधवा lần thứ hai, d’Alegre qua đời vì bệnh ở tuổi 54. Răng của d’Alegre ‘cho thấy bà đã trải qua rất nhiều căng thẳng’, theo Colleter. Nhà nghiên cứu này hy vọng rằng nghiên cứu này ‘đã đi một bước nhỏ để phục hồi danh dự cho bà’.

Bệnh nha chu nghiêm trọng ước tính ảnh hưởng đến gần một phần năm số người lớn trên thế giới, theo Tổ chức Y tế Thế giới. Với việc khám phá ra bí mật về cuộc đời của Anne d’Alegre, các nhà khoa học hy vọng sẽ giúp nâng cao nhận thức về vấn đề sức khỏe răng miệng và giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của bệnh nha chu.

Thông tin chi tiết về nghiên cứu này có thể được tìm thấy trên trang web của Science Daily và Tạp chí Khoa học Khảo cổ: Báo cáo.

Một phát hiện đáng chú ý của các nhà khảo cổ gần đây đã làm sáng tỏ về phong tục tang lễ và tín ngưỡng của người Ai Cập cổ đại. Tại nghĩa địa Adaiima, không xa sông Nile, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một thi thể của một thiếu nữ, có niên đại từ khoảng năm 3300 đến 2700 trước Công nguyên. Điều đặc biệt ở đây là thi thể này đã bị chặt tay và được chôn cất theo hướng của sao Sirius, ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm.

Quá trình khám phá cho thấy rằng, cánh tay của thiếu nữ đã bị cắt rời sau khi cô qua đời, có khả năng bằng cách sử dụng một chiếc rìu. Các chuyên gia cũng phát hiện ra rằng các bó cơ có thể đã bị cắt bằng lưỡi dao làm từ đá lửa. Mặc dù có sự can thiệp này, thi thể vẫn được sắp xếp một cách khéo léo để tạo ấn tượng gần như nguyên vẹn, với bàn tay được đặt ngay cạnh cẳng tay.

Một yếu tố đáng chú ý khác trong cách chôn cất này là hướng của thi thể và quan tài. Thiếu nữ được đặt theo hướng thẳng hàng với mặt trời lặn trong ngày đông chí. Đồng thời, quan tài của cô được định hướng về phía sao Sirius mọc. Sự sắp xếp này không chỉ thể hiện sự tôn敬 với các hiện tượng thiên văn mà còn có thể liên quan đến thần thoại về các vị thần Ai Cập cổ đại.

Các chuyên gia tin rằng phong cách chôn cất đặc biệt này có thể là dấu hiệu sớm nhất của thần thoại về Osiris và Isis. Trong thần thoại này, nữ thần Isis đã ráp lại các phần cơ thể bị chặt của Osiris dưới ánh sáng của sao Sirius. Sự kiện này tượng trưng cho cái chết, sự tái sinh và sự duy trì của trật tự vũ trụ. Phát hiện này cung cấp một góc nhìn mới về sự phát triển của các tín ngưỡng và phong tục tang lễ trong thời kỳ đầu của nền văn minh Ai Cập.

Ngoài ra, việc chôn cất như thế này cũng chỉ ra sự chuyển biến trong phong tục tang lễ theo thời gian. Nó cho thấy sự xuất hiện và phát triển dần dần của hệ thống thứ bậc xã hội và các biểu tượng tâm linh trong văn hóa Ai Cập cổ đại. Thông qua những phát hiện như thế, các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về sự tiến hóa của các nền văn minh và tầm quan trọng của các phong tục, tín ngưỡng trong việc hình thành nên bản sắc văn hóa của một dân tộc.

Xem thêm thông tin về phát hiện này tại Science Alert