Trong thời gian gần đây, trò chơi “xé túi mù” thực phẩm đang trở thành một xu hướng trong giới trẻ. Tuy nhiên, ẩn sâu bên trong là những nguy cơ về an toàn thực phẩm mà người tiêu dùng cần phải lưu ý. Khác với hình thức mua hàng thông thường, người mua sẽ không được biết sản phẩm bên trong túi cho đến khi người bán “xé” túi. Điều này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm, khiến người tiêu dùng không có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Theo các chuyên gia, trò chơi này đang khai thác rất tốt yếu tố tâm lý, hành vi của người trẻ, tạo cảm giác hồi hộp, kích thích thần kinh khi chờ đợi những điều bất ngờ. Tuy nhiên, đây cũng là cách để người bán hàng tận dụng livestream để tạo hiệu ứng đám đông, kết hợp kỹ thuật thao túng tâm lý để khiến người xem dễ mất khả năng cân nhắc lý trí dẫn tới mua hàng trong trạng thái hưng phấn nhất thời.

Về góc độ an toàn thực phẩm, bán thực phẩm qua trò chơi “xé túi mù” đã và đang vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm. Người tiêu dùng không được cung cấp thông tin tối thiểu về sản phẩm như thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, đơn vị sản xuất – những yếu tố bắt buộc để đánh giá mức độ an toàn. Những mặt hàng này có thể là hàng lậu, hàng xách tay trôi nổi không được phép lưu hành hợp pháp, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế và các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu dùng những sản phẩm ngẫu nhiên không được phép như vậy là nguy hiểm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là với trẻ em và những người có hệ tiêu hóa yếu. Người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính do vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố sinh học từ thực phẩm đã biến chất. Về dài hạn, có thể tích lũy độc tố như kim loại nặng, những phụ gia không kiểm soát, gây tổn thương lên gan, thận và hệ miễn dịch của chúng ta, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng thường xuyên những sản phẩm có chứa chất cấm.

Do đó, người tiêu dùng cần phải cẩn thận và tỉnh táo khi tham gia vào trò chơi “xé túi mù” này. Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của mình, người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ về sản phẩm và nhà cung cấp trước khi mua hàng. Đồng thời, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra và giám sát hoạt động bán hàng trực tuyến để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Người tiêu dùng cũng nên chủ động tìm hiểu về kiến thức an toàn thực phẩm để có thể đánh giá và lựa chọn sản phẩm an toàn cho sức khỏe của mình. Các chuyên gia cũng khuyến cáo người tiêu dùng nên tránh tham gia vào những hoạt động mua hàng không rõ ràng và không đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia y tế cũng đã đưa ra cảnh báo về những nguy cơ sức khỏe liên quan đến việc tiêu dùng thực phẩm không rõ nguồn gốc. Người tiêu dùng cần phải hết sức thận trọng và chỉ mua hàng từ những nhà cung cấp uy tín và có đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Bộ Y tế đề xuất bỏ thủ tục tự công bố đối với thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em

Bộ Y tế đang đề xuất bỏ thủ tục tự công bố đối với thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em, nhằm lấp ‘lỗ hổng quản lý’ và tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm trên thị trường.

Trong thời gian qua, đã xảy ra nhiều vụ việc liên quan đến thực phẩm chức năng giả, sữa bột giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả với quy mô lớn, gây bức xúc dư luận. Theo Bộ Y tế, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đã thiết lập cơ chế pháp lý linh hoạt, đặc biệt là cơ chế hậu kiểm, quản lý rủi ro, đơn giản và cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập, hạn chế, đặc biệt là các quy định liên quan đến tự công bố, đăng ký bản công bố và quảng cáo thực phẩm.

Dự thảo Nghị quyết quy định 2 cơ chế quản lý thực phẩm là công bố tiêu chuẩn áp dụng (tự công bố) và đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Đối với thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm và chất hỗ trợ chế biến thực phẩm và dụng cụ, vật liệu bao gói chứa đựng thực phẩm không có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc có quy chuẩn quốc gia nhưng không có chỉ tiêu chất lượng và vi chất dinh dưỡng thì được tự công bố.

Tuy nhiên, đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm bổ sung và sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi thì thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Điều này nhằm tránh trường hợp doanh nghiệp tự xác định, xếp nhóm sản phẩm và áp dụng thủ tục công bố không đúng tiêu chí, tính chất của sản phẩm.

Hồ sơ đăng ký bản công bố thực phẩm chức năng yêu cầu các giấy tờ như phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu Thực hành sản xuất tốt (GMP) hoặc chứng nhận tương đương. Ngoài ra, còn có báo cáo quá trình nghiên cứu, phát triển sản phẩm, tài liệu về tiêu chuẩn chất lượng và an toàn, tài liệu về quy trình sản xuất, báo cáo kết quả nghiên cứu độ ổn định của sản phẩm…

Bộ Y tế đề xuất áp dụng thời hạn của Nghị quyết là 1/3/2027 hoặc đến khi Luật An toàn thực phẩm sửa đổi có hiệu lực tùy thuộc điều kiện nào đến trước. Việc này sẽ giúp tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm trên thị trường và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Hiện tại, các sản phẩm thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em đang được quản lý theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế. Tuy nhiên, với những bất cập và hạn chế trong quản lý, Bộ Y tế đang đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.