Sau những thiên tai và tai nạn giao thông bất ngờ, hậu quả không chỉ dừng lại ở mức vật chất mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tinh thần của những người sống sót. Mới đây, vụ lật tàu ở Hạ Long và vụ sạt lở tại làng Nủ đã gây ra những sang chấn tâm lý nghiêm trọng, đòi hỏi sự hỗ trợ không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần để giúp họ vượt qua cú sốc.
Theo các chuyên gia tâm lý, phản ứng của con người trước biến cố lớn thường chia thành hai kiểu rõ rệt: sự sụp đổ tinh thần ngay tức thì hoặc sự đóng băng cảm xúc kéo dài. Những biến cố bất ngờ như thiên tai hay tai nạn giao thông thường gây ra cú sốc tinh thần cực kỳ lớn và tạo tiền đề cho những sang chấn tâm lý kéo dài như rối loạn cảm xúc, trầm cảm, mất kiểm soát.
Thạc sĩ, chuyên gia tâm lý Nguyễn Hồng Bách, Giám đốc Trung tâm tâm lý lâm sàng Dr.MP, cho rằng sau biến cố lớn, người dân thường trải qua ba giai đoạn: tiếp nhận sự kiện chấn thương, xử lý nhận thức, ứng phó và tăng trưởng sau sang chấn. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng ứng phó hoặc nhận được sự hỗ trợ tâm lý kịp thời, tổn thương sẽ tiếp tục đào xoáy trong tâm thức, để lại hậu quả nghiêm trọng lâu dài.
Bên cạnh đó, vấn đề nghiêm trọng hơn ở trẻ nhỏ là tổn thương ở tuổi thơ có thể âm thầm tạo ra nền tảng tinh thần rạn vỡ. Những đứa trẻ ấy lớn lên với mặc cảm mất mát, ký ức chấn động khó xóa mờ và câu hỏi không lời đáp. Sang chấn tâm lý không nhất thiết chỉ thuộc về bản thân người trải nghiệm sự kiện đó mà còn có thể xảy ra với phóng viên, nhân viên cứu hộ, bác sĩ, tình nguyện viên hoặc người dùng mạng xã hội – những người tiếp nhận cảm xúc dữ dội từ thảm họa thông qua hình ảnh, âm thanh, lời kể.
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Viết Hiền lưu ý rằng mô hình can thiệp tâm lý sau thảm họa cần được thiết lập để giúp nạn nhân vượt qua sang chấn. Điều này bao gồm trị liệu nhóm và cá nhân, kết hợp online – offline để tiếp cận nạn nhân đa dạng. PGS.TS Phạm Hương Trà cũng cảnh báo về việc truyền thông và mạng xã hội cần phải có điểm dừng khi khai thác thông tin để tránh kích hoạt sang chấn.
Hiện tại, các chuyên gia tâm lý đang kêu gọi sự quan tâm và hỗ trợ đối với nạn nhân sau vụ lật tàu ở Hạ Long. Đồng thời, cũng nhấn mạnh rằng việc hỗ trợ tâm lý cần diễn ra sau 10-15 ngày so với sự kiện mới đạt hiệu quả cao. Điều này nhằm giúp những người sống sót có thể dần hồi phục và vượt qua những sang chấn tâm lý sau thảm họa.
Trước những hậu quả nghiêm trọng của thiên tai và tai nạn giao thông, việc quan tâm và hỗ trợ kịp thời không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần là vô cùng cần thiết. Sự hỗ trợ tâm lý sau thảm họa không chỉ giúp nạn nhân vượt qua cú sốc mà còn giúp họ xây dựng lại cuộc sống mới.
Trung tâm tâm lý lâm sàng Dr.MP là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực tâm lý lâm sàng, cung cấp các dịch vụ hỗ trợ tâm lý chuyên nghiệp. Với đội ngũ chuyên gia tâm lý giàu kinh nghiệm, trung tâm cung cấp các chương trình hỗ trợ tâm lý sau thảm họa, giúp nạn nhân vượt qua sang chấn và xây dựng lại cuộc sống mới.
Trong bối cảnh thiên tai và tai nạn giao thông ngày càng diễn biến phức tạp, việc quan tâm và hỗ trợ kịp thời không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần là vô cùng cần thiết. Chúng ta cần chung tay hỗ trợ những người sống sót sau thảm họa, giúp họ vượt qua cú sốc và xây dựng lại cuộc sống mới.
